مجموعه سوالات و نکات فصل 8 علوم هفتم

1 – مفهوم کار در علوم تجربی را تعریف کنید ؟ ( کار چه هنگامی انجام میشود ) ؟    هنگامی کار انجام می شود که نیروی وارد شده به جسم سبب جابجا شدن آن شود .

2 – عوامل موثر در انجام کار را نام ببرید .؟ کار انجام شده روی جسم به مقدار نیروی وارد شده و مقدار جابجایی بستگی دارد ، به عبارت دیگر هر چه مقدار نیروی وارد شده به جسم و جا به جایی آن بیشتر باشد ، کار انجام شده نیز بیشتر است .

مجموعه سوالات و نکات فصل 10 علوم هفتم

– آیا دما و گرما به یک معنی هستند؟  توضیح دهید ؟  خیر گرما انرژی منتقل شده از جسم گرم به جسم سرد است ولی دمای یک جسم در واقع میزان سرعت حرکت ذرات تشکیل دهنده آن جسم است و در واقع معیاری است که میزان گرمی و سردی مواد را نشان می دهد . برای درک این تفاوت به مثال زیر توجه کنید :     یک لیوان آب جوش و یک کتری آب جوش دارای دمای یکسان و 100 درجه سانتی گراد هستند اما گرمای یک کتری آب جوش بیشتر از یک فنجان آب جوش است ، چون مقدارش بیشتر است .

2 – چه رابطه ای بین گرما و دما وجود دارد ؟ با مثال توضیح دهید .  هر چه جسمی گرمتر باشد دمای آن بیشتر است . مثلا دمای یک فنجان چای داغ بیشتر از دمای یک فنجان آب خنک است ، به عبارت دیگر به جسم های گرمتر دمای بیشتر و به جسم های سردتر دمای کمتر نسبت می دهیم.

3 – ساده ترین روش برای تشخیص گرمای برخی اجسام چیست؟ آیا این شیوه دقیق است ؟ با استفاده از حس لامسه خود می توانیم تشخیص بدهیم چه جسمی داغ و چه جسمی سرد است . اما نمی توانیم به طور دقیق مقدار گرمی و سردی آن را مشخص کنیم  ، به عنوان مثال وقتی می خواهیم ببینیم فردی تب دار یا نه ، معمولا دست خود را روی پیشانی او قرار می دهیم و با مقایسه دمای بدن او با دمای بدنمان تشخیص می دهیم که شخص تب دارد یا نه ولی نمی توانیم تشخیص دهیم او چند درجه تب دارد .

نکته : استفاده از حس لامسه برای تشخیص دما دقیق نیست و کاملا همراه با خطا نیز می باشد ، به عنوان مثال اگر ما یک دستمان را در آب سرد و دست دیگرمان را در آب گرم قرار دهیم و پس از حدود 30 ثانیه دو دستمان را وارد آب ولرم کنیم ، دستی که در آب سرد بود ، آب ولرم را گرم احساس می کند و دستی که در آب گرم بود ، آب ولرم را سرد احساس می کند .

4 -  دماسنج چیست ؟ دماسنج وسیله ای است که با استفاده از آن دما را اندازه می گیریم.

5 - رایج ترین دماسنج ها از چه نوعی هستند ؟  دماسنج های جیوه ای و الکلی رایج ترین دماسنج ها هستند.، اگر این دماسنج ها را در محیط گرم قرار دهیم ، جیوه یا الکل درون مخزن آنها منبسط می شود و از لوله مویین داخل دماسنج بالا می رود. در این حالت ارتفاع الکل رنگی یا جیوه درون لوله ، دمای محیط را نشان می دهد.

نکته : اساس کار دماسنج ها تفاوت انبساط و انقباض جیوه و الکل با شیشه است . چون انبساط وانقباض جیوه یا الکل که حالت مایع دارند ، از شیشه جامد بیشتر است ، در هوای گرم بیشتر از شیشه منبسط می شوند و بالا می روند و در هوای سرد منقبض شده و پایین می روند و دمای کمتر را نشان می دهند.

6 – دماسنج های جیوه ای و الکلی چگونه مدرج یا درجه بندی می شوند؟  برای درجه بندی دماسنج های جیوه ای و الکلی ، ابتدا مخزن آنها را در مخلوط آب و یخ قرار می دهند و سطح جیوه یا الکل را ، صفر نشانه گذاری می کنند ، سپس دماسنج را در مجاورت بخار آب در حال جوش قرار داده و سطح مایع دماسنج را با عدد 100 علامت گذاری می کنند ، بین این دو عدد ( صفر تا صد ) را به صد قسمت مساوی تقسیم می کنند و هر قسمت را یک درجه سلسیوس یا سانتی گراد می نامند.                    نکته : در ساحل دریا ، آب در دمای صفر درجه یخ می زند و در دمای 100 درجه می جوشد ، در واقع تمام نقاط ذوب و انجماد و جوش را در فشار یک اتمسفری سطح دریا اندازه می گیرند . در مناطق با فشار کمتر مثل ارتفاعات این دماها اندکی کمتر و در مناطق پر فشار تر مثل دشت ها این دماها اندکی بیشتر هستند.

7 – چگونه دمای یک جسم را با دماسنج جیوه ای و الکلی اندازه می گیریم ؟ به این منظور مخزن دماسنج را در تماس با جسم مورد نظر قرار می دهیم و مدتی صبر می کنیم تا ارتفاع مایع در لوله باریک دیگر تغییر نکند ، آنگاه عددی را که مایع در آن ارتفاع قرار دارد ، می خوانیم ، این عدد همان دمای جسم است .

نکته : برای دقت بیشتر باید لوله باریک دماسنج و خط نشان مایع دماسنجی را در خط افق در مقابل دیدگانمان قرار دهیم .

8 – چرا لوله های درون دماسنج معمولا باریک و بلند هستند؟ زیرا کوچکترین تغییر در حجم جیوه یا الکل بتواند به تغییر ارتفاع قابل ملاحظه ای در لوله بیانجامد.

9 – بعضی از انواع دماسنج هایی که در پزشکی کاربرد دارند را نام ببرید و طرز کارشان را بنویسید؟

الف – دماسنج پزشکی – جیوه ای : در این نوع دماسنج نیز از جیوه استفادهشده است ، در این دماسنج یک خمیدگی وجود دارد که باعث می شود پس از بیرون آوردن دماسنج از دهان تا زمانی که می خواهیم دما را بخوانیم مایع درون دماسنج پایین نرود.

ب – دماسنج دیجیتالی : با قرار دادن این دماسنج در دهان نمایشگر آنها عددی را نشان می دهد که همان دمای بدن است .

پ – دماسنج نواری : با قرار دادن این نوع دماسنج روی بدن و تغییر رنگ کریستالهای مایع آن و با توجه به اینکه هر رنگ بیان کننده یک دما است می توانیم دمای بدن را اندازه بگیریم.

10 – گرما چیست ؟ به مقدار انرژی ای که بر اثر اختلاف دما از جسمی به جسم دیگر منتقل می شود ، گرما می گویند .

11 – گرما چگونه بین دو جسم منتقل می شود؟ هنگامی که دو جسم با دماهای متفاوت در تماس با یکدیگر قرار بگیرند گرما از جسم گرم تر به جسم سردتر منتقل می شود . بنابراین دمای جسم گرم پایین می آید و دمای جسم سرد بالا می رود و این فرآیند آنقدر ادامه پیدا می کند که دمای دوجسم یکسان شود ، به طور مثال وقتی ظرف غذا را روی اجاق گاز قرار می دهیم ، چون اجاق گرمتر از ظرف غذاست ، گرما می دهد و انرژی گرمایی را به ظرف منتقل می کند.

12 – منظور از اینکه دو جسم با یکدیگر در تعادل گرمایی هستند چیست ؟ زمانی که دو جسم با دماهای متفاوت با هم در تماس باشند فرآیند انتقال گرما از جسم گرمتر به جسم سرد تا زمانی که دو جسم هم دما شوند ادامه می یابد ، این دما را دمای تعادل دو جسم می نامند.

نکته :گرمترین نقطه روی زمین ناحیه ای در کویر لوت است که دمای آن تا 70 + درجه سانتی گراد نیز اعلام شده است و سردترین نقطه در قطب جنوب است که دمای آن تا 89- گزارش شده است.

13 – یکای اندازه گیری گرما چیست ؟ گرما نوعی انرژی است بنابراین یکای آن  Jژول است از یکای ژول برای اندازه گیری تمام شکل های انرژی استفاده می شود .

14 – نظریه مولکولی را در مورد افزایش دما بیان کنید ؟ جسمی که گرمتر است دمای آن بالاتر است و مولکولهایش جنبش بیشتری دارند ، یعنی انرژی مولکولها به طور متوسط بیشتر از جسمی است که سردتر است . در جسم سردتر ، جنبش مولکولها کمتر است ، یعنی به طور متوسط مولکولها انرژی کمتری دارند.

15 – جنبش مولکولهای آب در ظرفی که بر روی شعله قرار دارد را با توجه به نظریه مولکولی توجیه کنید ؟  وقتی ظرف آبی را روی شعله قرار می دهیم ، انرژی داده شده به آب ، سبب افزایش انرژی مولکولهای آب می شود و جنبش مولکولها افزایش می یابد و در نتیجه دنای آب هم بالا می رود.

15 – انواع روشهای انتقال گرما را نام ببرید ؟ 1 -  رسانش  2 – همرفت  یا کنوکسیون  3 – تابش

نکته : در انتقال گرما مانند هر انرژی دیگری قانون پایستگی انرژی برقرار است .

17 – نحوه انتقال گرما به روش رسانش را توضیح دهید ؟ در انتقال گرما به روش رسانش ، انرژی گرمایی از طریق جنبش مولکولهای ماده و ضربه زدن هر مولکول به مولکولهای مجاور خود به تدریج به تمام ماده منتقل می شود .

18 – مثالی از انتقال گرما به روش رسانش بنویسید ؟ یک سر میله فلزی را روی شعله قرار می دهیم ، طولی نمی کشد که سر دیگر که در دست ماست ، آنقدر داغ می شود که دیگر نمی توانیم آن را نگه داریم ؛ در واقع گرما از سر داغ به سمت دیگر میله منتقل می شود .

19 – اجسام رسانا و نارسانا را با ذکر مثال تعریف کنید ؟  به اجسامی مانند شیشه ، چوب ، پلاستیک ، هوا ، پشم ، چوب پنبه ،که گرما را بسیار کند منتقل می کنند ، نارسانا یا عایق گرما می گویندو به اجسامی که مانند انواع فلزات گرما را بسیار سریع منتقل می کنند ، رسانای گرما می گویند.

20 -  انتقال گرما به طریق رسانایی در کدام حالت ماده بهتر روی می دهد ؟ چرا ؟  جامد ؛ زیرا هرچه فاصله مولکولها از هم کم باشد یعنی مولکولها به هم نزدیکتر باشند گرما با سرعت بیشتری در ماده منتقل می شود ، به همین دلیل است که رسانایی گرمایی جامدات بیش از مایعات و مایعات بیش از گازهاست .

نکته :  در بین جامدات نیز رسانایی فلزات بیشتر از نافلزات است و در بین فلزات نیز رسانایی همه فلزات یکسان نیست مثلا رسانایی مس بیشتر از آلومینیم و آلومینیم بیشتر از آهن است .

نکته : موادی مثل پشم شیشه ، فایبرگلاس و همچنین پنجره دو جداره به علت داشتن هوای محبوس نارسانای خوب محسوب می شوند.

21 – انتقال گرما به روش همرفت را توضیح دهید ؟  در انتقال گرما به روش همرفت قسمتی از ماده که گرم شده به طرف بالا حرکت می کند و قسمت های آن که هنوز گرم نشده اند جای آن را می گیرند به این ترتیب انرژی گرمایی از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل شده و به تدریج تمام ماده گرم می شود.

نکته :کمیتی که نشان می دهد هر جسم با مقیاس استاندارد چقدر گرم یا سرد است دما خوانده می شود .

22 – شرایط لازم برای ایجاد جریان همرفتی را بنویسید ؟ 1 - ماده مایع یا گاز باشد 2 – بین دو نقطه اختلاف دما وجود داشته باشد ( یعنی قسمتی از آن گرمتر و قسمتی سردتر باشد ) 3 – قسمت گرم پایین تر از قسمت سرد باشد .

23 – چرا در جامدات گرما به روش همرفت منتقل نمی شود ؟ زیر در جامدات فاصله بین ذرات بسیار کم است و ذرات نمی توانند جابه جا شوند .

24 – علت به وجود آمدن جریانهای همرفتی چیست ؟ وقتی ماده ای گرم می شود منبسط می شود ، یعنی فاصله مولکولهای آن از هم بیشتر می شود ، در نتیجه چگالی آن کاهش می یابد و در واقع سبکتر می گردد به همین دلیل آن قسمت به طرف بالا حرکت می کند در این هنگام  مایعات اطراف که چگالی بیشتری دارند و سنگین تر هستند ، جای آن را پر می کنند ، این روال ادامه می یابد و به تدریج تمام مایع گرم می شود .

25 – جریان همرفتی چگونه باعث ایجاد نسیم در مناطق ساحلی می شوند ؟ در طول روز ساحل گرمتر از دریاست و هوای گرم از سطح ساحل بالا رفته و از طرف دریا هوای سرد به سمت ساحل حرکت می کند ، به همین دلیل نسیم به سمت ساحل می رود .  در طول شب چون دریا گرمتر از ساحل است ، هوای گرم از دریا بالا می رود و هوای سردتر از سمت ساحل به سوی دریا می رود ، به همین دلیل نسیم در شب به طرف دریاست .

26 – گرم شدن یک اتاق به وسیله رادیاتور شوفاژ را توضیح دهید ؟ درسیتم گرمایش شوفاژ اتاق به روش همرفتی گرم میشود ، گرمای رادیاتور یک جریان همرفتی در اتاق ایجاد می کند که سبب می شود اتاق گرم شود به این ترتیب که هوای سرد اطراف رادیاتور گرم شده و به روش همرفت به بالا حرکت می کند و هوای سرد از اطراف جای آن را می گیرند و گرم شده به بالا می روند و این عمل ادامه پیدا می کند تا همه هوای اتاق گرم شود .

نکته : برای انتقال گرما به روش رسانش و همرفت نیاز به محیط مادی وجود دارد ( وجود مولکولها ) یعنی در شرایط نبود هوا (خلا ) گرما نمی تواند به روش رسانش یا همرفت انتقال یابد .

27 – انتقال گرما به روش تابش چگونه است ؟ مثال بزنید ؟ در این روش انتقال گرما به صورت امواج الکترومغناطیس و بدون نیاز به ماده هم در محیط مادی و هم در خلا منتقل می شود . ، گرمای خورشید به همین شیوه در فضای خالی از ماده ( خلا ) منتقل می شود ، اگر تا به حال در مقابل یک بخاری برقی یا هیزمی قرار گرفته باشید انتقال گرما به این روش را به خوبی حس کرده اید .

28 – چگونه گرمای خورشید به روش تابش به زمین منتقل می شود ؟ در تابش خورشید پرتوهای نامرئی وجود دارد که یک دسته از آنها پرتوهای فروسرخ ( مادون قرمز ) است ، این پرتوها وقتی به جسمی بتابد گرمای بیشتری تولید می کنند.

29 – دمای جسم چه تاثیری بر تابش انرژی گرمایی دارد ؟ توضیح دهید ؟ همه اجسام می توانند انرژی خود را به صورت تابش منتشر کنند ، اما اجسام گرمتر ، مقدار بیشتری انرژی تابشی منتشر می کنند ، مثلا سطح خورشید که دمای بالایی دارد ، انرژی تابشی زیادی گسیل می کند .

نکته : وقتی یک روز آفتابی در حال پیاده روی هستید ، پرتوهای خورشید به شما برخورد می کنند ، قسمتی از این پرتوها جذب بدن شما می شوند و شما را گرمتر می کنند و قسمتی از پرتوها ، باز تابش می کنند ،

30 – رنگ اجسام و سطح آنها چه تاثیری بر میزان تابش گرما دارند؟ توضیح دهید ؟ هر چه رنگ جسم تیره تر باشد و سطح آن نا هموارتر باشد تابش بیشتری را جذب می کند و همینطور انرژی تابشی بیشتری را گسیل یا منتشر می کند ولی اجسام سفید و براق و دارای سطح هموار مقدار کمتری گرما را به صورت تابش دریافت می کنند و بیشتر آن را باز تابش می کنند .

نکته : اجسام تیره هنگامی که در معرض محیط یا جسمی با دمای کمتر از خود باشند انرژی تابشی بیشتری نسبت به اجسام روشن تابش می کنند و هنگامی که در معرض محیط یا جسمی با دمای بیشتر از خود باشند ، انرژی تابشی بیشتری نسبت به اجسام روشن جذب می کنند.

نکته : اجسام روشن و براق هنگامی که در معرض محیط یا جسمی با دمای کمتر از خود باشند ، انرژی تابشی کمتری نسبت به اجسام تیره تابش می کنند و هنگامی که در معرض محیط یا جسمی با دمای بیشتر از خود باشند انرژی تابشی کمتری نسبت به اجسام تیره جذب می کنند و بیشتر آن را بازتابش می کنند .

نکته : با توجه به توضیحات بالا تابش گرمایی می تواند : الف – تابیده شود ( در اجسام گرمتر و تیره تر انرژی تابشی بیشتری گسیل می شود )

ب – جذب شود ( در اجسام تیره تابش گرمایی بیشتری جذب می شود )     

پ – باز تابیده شود . ( در اجسام روشن و هموار تابش گرمایی بیشتری بازتابیده می شود )  

31 – با طراحی آزمایشی مشخص کنید که میزان انرژی تابشی جذب شده در اجسام تیره بیشتر است یا اجسام براق ؟ در یک آزمایش ، بخاری برقی استوانه ای بین دو ورقه فلزی قرار داده شده است ، سطح هایی از ورقه ها که مقابل بخاری قرار دارند ، یکی صیقلی و براق و دیگری سیاه و مات است در طرف دیگر ورقه های چوب پنبه ای توسط موم یا پارافین به ورق ها چسبانده شده اند ، وقتی بخاری را روشن می کنیم ، خواهیم دید که چوب پنبه پشت سطح سیاه زودتر می افتد که این نتیجه حاکی از آن است که اجسام تیره مقدار بیشتری انرژی تابشی را جذب می کنند.

32 -  در یک روز تابستانی آینه ای را روی آسفالت قرار می دهیم ، آسفالت بیشتر گرم می شود یا آینه ؟ چرا ؟ روکش اسفالت بسیار داغ می شود ، زیرا اسفالت به علت تیره بودن و ناهمواربودن بیشتر تلبش گرمایی خورشید را جذب می کند، اما آینه خیلی گرم نمی شود چرا که مقدار کمی از گرمای تابیده شده خورشید را جذب می کند و بیشتر آن را باز می تاباند.

33 – در هریک از حالات زیر چه رنگ لباسی مناسب تر است ؟

الف -  یک روز گرم در زیر آفتاب : لباس روشن ، زیرا انرژی تابشی کمتری جذب می کند و اینگونه خنک تر می شویم .

ب – یک روز گرم در زیر سایه یا هوای ابری : لباس تیره ،  زیرا گرمای بیشتری به روش تابش از بدن ما منشر می شود و اینگونه خنک تر میشویم.

پ – یک روز سرد و آفتابی :  لباس تیره ، زیرا انرژی تابشی بیشتری جذب می کند ، ودر این صورت گرمتر می شویم .

ت – یک روز سرد و ابری :  لباس روشن ، زیرا انرژی تابشی کمتری از بدنمان تابش می کند و با حفظ گرما ، باعث می شود گرما ی کمتری ازدست بدهیم

34 -  چرا لازم است تا دمای وسایل را کنترل کنیم ؟ زیرا اگر دمای خیلی از چیزها را کنترل نکنیم ، ممکن است خراب شوند ، مثلا اگر دمای موتور خیلی بالا رود موتور آسیب جدی می بیند و حتی ممکن است بسوزد

35 – برای کنترل دمای موتور خودرو چه ساز و کاری در اتومبیلها ایجاد شده است ؟ برای جلوگیری از این اتفاق ، سامانه خنک کننده خودرو طراحی شده است تا انرژی گرمایی موتور را به رادیاتور منتقل کند ، رادیاتورها به صورت پهن و در نتیجه با سطح زیاد ساخته شده اند ، این طراحی سبب از دست دادن گرما به طریق همرفت و تابش خواهند شد . علاوه بر این خودروها فن خنک کننده نیز دارند ، هنگامی که موتور داغ شود فن ها روشن می شوند و سبب دور شدن هوای داغ اطراف رادیاتور می شوند.

 36 – از چه راههایی در فصول سرد ممکن است گرما از خانه خارج شود و یا در فصول گرم ، گرما وارد خانه شود ؟  ( گرما تلف شود )

درز و شکاف در و پنجره ها – از طریق رسانش دیواره ، سقف و در و پنجره ها – از طریق تابش از شیشه پنجره – کانال کولر ( خروج هوای گرم در فصول سرد )

37 – روشهای مختلف جلوگیری از اتلاف گرما را در خانه بنویسید ؟ عایق کردن دیواره و سقف با موادی مثل پشم شیشه و یونولیت – استفاده از شیشه های دوجداره برای پنجره ها و درها – استفاده از درزگیر برای درزهای دیوارها ، درها و پنجره ها – فرش و موکت کردن کف ساختمان – استفاده از رادیاتورهای دارای دماپا ( دماپا باعث میشود تا هنگامی که دمای محیط به حد کافی گرم شد جریان آب داغ قطع شود و به این طریق از اتلاف گرما توسط رادیاتور جلوگیری شود )

38 – برای ثابت نگه داشتن دمای نوشیدنی ها از چه وسیله ای می توانیم استفاده کنیم ؟ چرا ؟ فلاسک خلاء ، در فلاسک خلاء هر سه راه انتقال گرما ( رسانش – همرفت – تابش ) به آن یا به بیرون آن تقریبا امکان پذیر نیست ، به همین دلیل می توان از آن برای خنک ماندن نوشیدنی هایی مثل آب میوه و یا گرم نگه داشتن نوشیدنی هایی مثل چای و قهوه استفاده نمود.

39 – در مورد طرز کار فلاسک خلاء توضیح دهید : ( چرا گرما نمی تواند به آن وارد یا از آن خارج شود ؟ )   اصلی ترین جزء فلاسک یک بطری شیشه ای دو جداره است که بین آن خلاء است و روی آن ، هم از داخل و هم از بیرون نقره اندود است . در فلاسک خلاء به دلایل زیرگرما نمی تواند به هر یک از سه روش انتقال گرما وارد یا خارج شود :

رسانش : خلاء به طور کامل از رسانش گرما از دیواره های فلاسک جلوگیری می کند ، درپوش چوب پنبه ای یا پلاستیکی توخالی نیز حاوی هواست که رسانای ضعیف گرما می باشد . 

همرفت : در خلاء بین دو دیواره شیشه ای جریان همرفتی نیز وجود ندارد ، تنها هنگامی که درپوش فلاسک برداشته شود جریان همرفتی می تواند باعث انتقال گرما شود .

تابش : جلوگیری از تابش گرما از همه مشکل تر است زیرا این تابش می تواند از خلا بین دو دیواره بگذرد ، پوشش نقره ای روی دیواره های شیشه ای باعث کاهش انتقال گرما از طریق تابش می شود.

آزمایش کنید ص 99 – هدف این آزمایش این است که فقط با حس لامسه آب ولرم را با یک دست سرد و با دست دیگر گرم حس می کنند ، پس لامسه برای تشخیص دمای یک جسم مناسب نیست .

 فعالیت شماره 1 ص 100 – در ساخت این وسیله بهتر است ، از الکل استفاده شود و به هیچ وجه از جیوه استفاده نشود ( جیوه بسیار سمی است ) مخزن دماسنج باید نسبتا بزرگ باشد و لوله آن نازک باشد و هوای بالای لوله خالی شود تا اختلالی در اندازه گیری به وجود نیاید .

فعالیت شماره 2 ص 100 -  با انجام این فعالیت با برخی از دماهای مهم در زندگی آشنا می شوید و می توانید دمای یک جسم را به درستی اندازه گیری کنید و پیش بینی و تخمین خود از دما را چک کنید .

آزمایش کنید ص 101 -  جواب سوال 4 : دمای آب لیوان افزایش یافته .    دمای میخ کاهش یافته و دمای آب افزایش یافته ---- آب انرژی گرفته و میخ انرژی از دست داده است .

فکر کنید ص 101 – دمای آب کمتر می شود ، دمای میخ بیشتر می شود و دمای آب کمتر می شود ، آب انرژی از دست می دهد و میخ انرژی دریافت می کند .

فعالیت ص 102 –الف -  جنب و جوش مولکولهای A بیشتر از جنب و جوش مولکولهای قطعه B  است .  ب – وقتی دو قطعه داغ A  و سرد B  را در تماس با یکدیگر قرار می دهیم جنبش مولکولهای A کم و جنبش مولکولی B  زیاد می شود و این عمل آنقدر ادامه پیدا می کند ، تا به طور متوسط جنبش مولکولی دوجسم یکسان شود .   پ – جنبش مولکولهای دوجسم برابر می شود

آزمایش کنید ص 103 – هدف این آزمایش بررسی آهنگ رسانندگی گرمایی در مواد مختلف است ، این آزمایش نشان می دهد رسانندگی گرمایی مس بسیار زیاد است ، رسانندگی فولاد و آهن نیز زیاد بوده و رسانندگی گرمایی شیشه بسیار کم است .  جواب سوال آخر آزمایش : به ترتیب مس – فولاد – آهن – شیشه گرما را منتقل می کنند .

فعالیت بالایی ص 104 – هدف از این فعالیت طراح و ساخت نوعی عایق رسانندگی گرمایی درب دار است که مانع انتقال گرما به طریق رسانش و همرفت است .

آزمایش کنید ص 104 – این آزمایش تاثیر جریان همرفتی و انتقال گرما به تمام نقاط محیط محدود را نشان می دهد .

فعالیت پایینی ص 104 – با انجام این آزمایش می توان مشاهده کرد که ماسه خیلی سریع تر از آب گرم می شود و دمایش بالاتر می رود ، بعد از انجام این آزمایش به علت وجود باد در روز از طرف دریا به ساحل قابل تفهیم است .

فکر کنید ص 105 – به این علت است که در طول روز نسیم یا باد از دریا به طرف ساحل است و دود را نیز با خود به طرف خشکی می برد و در شب چون جهت باد از خشکی ه طرف دریاست ، دود نیز به طرف دریا همراه با نسیم حرکت می کند .

خود را بیازمایید ص 105 – هوای بالای رادیاتور گرم می شود و انبساط پیدا می کند و چگالی آن کم می شود و در نتیجه به طرف بالا حرکت می کند و هوای سرد بالا و اطراف که چگالی آنها بیشتر است به طرف پایین حرکت می کنند و به رادیاتور نزدیک می شوند ، این هوای سرد نزدیک شده به رادیاتور نیز گرم شده و منبسط می شود و چگالی آن کم می شود و به طرف بالا حرکت می کند و به این ترتیب یک گردش هوا در خانه اتفاق می افتد و هوای قسمتهای دور از رادیاتور نیز گرم می شود .

فعالیت پایینی ص 105 – بله –   خیر  زیرا در روش همرفت هوای گرم به طرف بالا حرکت می کند و نه به طرف پایین و چون اتو با دست فاصله دارد به طریق رسانش نیز نمی تواند باشد و هوا هم رسانای ضعیفی است .     توضیح آخر فعالیت : هر جسم داغی قسمتی از انرژی اش را به صورت تابش منتقل می کند ؛ پس گرما تنها به طریق تابش منتقل شده .

آزمایش کنید ص 106 – نتیجه آزمایش – نتیجه می گیریم که میزان تابش دو جسم هم دما به رنگ و برخی از ویژگی های سطح دو جسم بستگی دارد ، یعنی آب داغ در قوری یا لیوان سفید و براق دیرتر سرد می شود در حالیکه در قوری یا لیوان سیاه و مات زودتر سرد می شود ، به همین دلیل معمولا رنگ قوری ها را نقره ای انتخاب می کنند .

پرسشهای ص 108 -  1 – الف -  یونولیت  ب – پلاستیک    پ – آلومینیم  ت – تیره

2 -  به ترتیب دیوارها – سقف – کف – شکاف در و پنجره – شیشه

3 – ورق براق انرژی گرمایی رادیاتور را باز تابش کرده و از انتقال آن به بیرون جلوگیری می کند .

4 -  چای پررنگ چون اجسام تیره تابش بیشتری دارند .

5 -  تا با بازتابش انرژی تابیده شده از خورشید  از گرم شدن داخل خودرو جلوگیری کنند .

6 – الف  زیرا اجسام تیره تابش بیشتری دارند و زودتر خنک می شوند .   ب – فن به ایجاد جریان همرفتی در داخل کیس کمک می کند و با انتقال گرمای داخل کیس قطعات الکترونیکی را خنک کرده و از آسیب رسیدن به آنها مخصوصا cpuجلو گیری می کند .

7 – الف – چون فلز گرما را از طریق رسانش منتقل می کند و به دست ما می رساند . ب – استفاده از یک دسته عایق  مانند دسته چوبی یا پلاستیکی.

8 – خیر – توضیح : برای انبساط مایع درون دماسنج باید در زمان مناسب گرما از آب به مایع داخل دماسنج انتقال یابد .

سیستم شیشه دو یا چند جداره

سیستم شیشه دو یا چند جداره قطعه ای است شامل دو یا چند لایه شیشه که به طور موازی در فواصل مساوی از یکدیگر قرار گرفته اند و توسط فاصل (اسپیسر) در دور تا دور آن، از هم جدا شده اند. در فضای بین شیشه ها هوا یا گازهای خاص بدون رطوبت(آرگون) با فشاری تقریباً مساوی فشار هوای بیرون وجود دارد. در شیشه های دوجداره غالباً از اسپیسرهای آلومینیومی استفاده می شود که درون اسپیسر را با ماده رطوبت گیر پر می کنند که این ماده سبب جذب رطوبت هوای مابین دو شیشه می گردد و توسط مواد درزگیر مناسب، کاملاً آب بندی شده است و در داخل فاصل های استاندارد از مواد جاذب رطوبت استفاده می گردد.
در شیشه های دو جداره می توان از انواع شیشه های معمولی، رنگی، رفلکس، لمینت و سکوریت استفاده کرد

توربین های بادی چگونه کار می کنند؟

انرژی باد نظیر سایر منابع انرژی تجدید پذیر، بطور گسترده ولی پراکنده در دسترس می‌باشد.

توربینهای بادی چگونه کار می کنند ؟

توربین های بادی انرژی جنبشی باد را به توان مکانیکی تبدیل می نمایند و این توان مکانیکی از طریق شفت به ژنراتور انتقال پیدا کرده و در نهایت انرژی الکتریکی تولید می شود. توربین های بادی بر اساس یک اصل ساده کار می کنند. انرژی باد دو یا سه پره ای را که بدور روتور توربین بادی قرار گرفته اند را بچرخش در می آورد. روتور به یک شفت مرکزی متصل می باشد که با چرخش آن ژنراتور نیز به چرخش در آمده و الکتریسیته تولید می شود.

مطلب تکمیلی "سوخت های زیستی" علوم تجربی هفتم -فصل نهم

سوخت های زیستی (بیو مس)

1- سوخت های زیستی تولید کننده ی زیست گاز (بیوگاز) که شامل متان و کربن دی اکسید است می باشد .

2-گفته می شود محمدبن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی جزء نخستین کسانی بوده که از بیوگاز حاصل از  

زیست توده (فاضلاب حمام) استفاده کرده و آن را به عنوان سوخت یک حمام در اصفهان به کار برده است.

مشهورترین ساخته ی منتسب به شیخ بهایی، کورهٔ مشهور او در حمام موسوم به شیخ بهایی بوده است.

این کوره تنها با یک شمع، آب حمام را گرم می کرد. در  واقع طبق طراحی، فاضلاب شهر به وسیلهٔ لوله هایی در

مخزنی جمع آوری می شد. از این فاضلاب گاز متان متصاعد می شد که گازی قابل اشتعال است. سپس این گاز

به محل شمع هدایت می شد و چون فاضلاب همو اره وا رد مخزن می شد، شعلهٔ شمع برا فروخته باقی می ماند.

شمع، مخزن آبی  از جنس طلا را گرم می کرد که  انتخاب طلا به دلیل رسانایی بالای آن در انتقال گرماست.

3- از دیرباز مردمان روستاهای چین و هند از زیست گاز در گرم کردن خانه های خود و پختن غذا استفاده میکردند.

4- سوخت های زیستی به هر سه حالت جامد ( زغال چوب) مایع ( اتانول- متانول) و گاز ( متان - کربن دی

اکسید ) یافت می شود .

5- امروزه سوخت های زیستی مایع مانند بیواتانول، بیومتانول و بیودیزل در کشورهای زیادی مورد توجه و

استفاده قرار گرفته اند. در کشور برزیل بخش زیادی از مصارف بنزین و گازوئیل با این سوخت های جدید جایگزین

شده است و در برخی از کشورها از این سوخت به عنوان ماده افزودنی به بنزین به عنوان جایگزین سرب برای

بهسوزی و … استفاده می شود.

6-انرژی زیست توده، بعد از انرژی خورشیدی بالاترین پتانسیل انرژی را دارد و در حال حاضر بالاترین سهم مصرف

را در میان انرژی های تجدیدپذیر به خود اختصاص داده است. منابع انرژی حاصل از زیست توده می تواند مانند برق و

یا حامل های انرژی چون سوخت های گازی و مایع نیاز بخش های مختلف جامعهٔ بشری را تأمین کند.

"هیدروژن " انرژی تجدید پذیر جدید (علوم هفتم - فصل نهم)

امکان دسترسی به انرژی های نو و تجدیدپذیر در هر زمان و مکانی وجودندارد. می توان با استفاده از منابع انرژی نو

و همین طور با استفاده از منابع انرژی فسیلی، هیدروژن تولید کرد. یکی از راه های تولید هیدروژن الکترولیز آب به

وسیلهٔ جریان الکتریکی است. هیدروژن از فراوان ترین عناصر موجود در سطح زمین است. هیدروژن تولید شده را به

شکل های مختلفی مثل گاز یا مایع ذخیره و به محل مصرف منتقل می کنند. به این ترتیب هیدروژن به عنوان یک

واسطه عمل می کند که انرژی را از منابع انرژی نو یا منابع انرژی فسیلی می گیرد و به محل مصرف می رساند.

درمحل مصرف، می توان هیدروژن را به عنوان سوخت در موتورهای احتراق داخلی سوزاند، یا از آن در پیل های

سوختی استفاده کرد. پیل سوختی هیدروژن و اکسیژن را مصرف و با یک واکنش شیمیایی الکتریسیته تولید

می کند . پیل های سوختی و موتورهای احتراقی که هیدروژن مصرف می کنند آلاینده های شیمیایی و آلودگی

زیست محیطی ندارند، بنابراین هیدروژن را یک حامل انرژی پاک می نامند. در چنین پیل های سوختی تا مادامی

که به آنها سوخت رسانده شوند از کار نمی افتند و نیاز به شارژ مجدد ندارند.

در این پیل سوختی، اتم های هیدروژن به یون های هیدروژن و الکترون شکسته می شوند. یون های هیدروژن از

غشایی که در این پیل ها وجود دارد نفوذ کرده و به سمت کاتد می روند، اما الکترون ها نمی توانند از غشاء عبور

کنند و مجبوربه عبور از مدار خارجی می شوند که همین باعث تولید جریان الکتریکی می شود.

همکاران محترم می توانند "هیدروژن " را به عنوان یک منبع انرژی تجدید پذیر در کتاب علوم تجربی سال هفتم

-فصل نهم- به دانش آموزان معرفی کنند . و از دانش آموزان بخواهند در مورد آن تحقیق کنند .

چند نكته در مورد نيرو

1- نيروي شناوري : هرگاه جسمي كه بطور كلي يا جزيي در مايعي غوطه ور باشد يك نيروي شناوري بر آن اثر مي كند كه بزرگي آن با وزن مايع جابجا شده برابر است .
2- نيروي مركز گرا : براي اينكه جسمي بر روي مسير دايره اي به حركت درآيد و در اين مسير قرار داشته باشد بايد نيرويي به سمت مركز دايره به جسم وارد شود .
3- وقتي يك قطعه يخ در آب شناور است 92 % آن در آب غوطه ور است و 8% يخ بيرون آب شناور مي باشد .
4- اگر نيرويي بزرگتر از حد كشساني بر ميله وارد شود ماده آسانتر كشيده مي شود اما پس از حذف نيرو به طول اوليه باز نخواهد گشت .
5- حد كشساني : برابر با تنشي است كه اگر از آن فراتر برويم جسم پس از رهايي از تنش به طول اوليه باز نخواهد گشت .
6- استقامت كششي : وقتي كه تنش كششي از اين مقدار تجاوز كند ميله از هم گسيخته مي شود .

انرژی زمین گرمایی

به طور متوسط دمای زمین به ازای هر 100 متر عمق ، 3 درجه سلسیوس افزایش می یابد این بدان معناست که اگر در عمق 2 کیلومتری در سطح زمین دما 70 درجه ی سانتی گراد باشد آنگاه در عمق 3 کیلومتری دما به حدود 100درجه ی سانتی گراد می رسد . با این وجود در برخی از مناطق زمین ، حرکت ورقه های درون زمین سبب جاری شدن گدازه های داغ یا مذاب به سمت سطح زمین و تشکیل منابعی با دمای بالا می شود . بهره برداری و استفاده ی عملی از این انرژی گرمایی مستلزم وجود واسطه ای جهت انتقال گرما به طرف سامانه ی دریافت گرما است . این واسطه در واقع همان سیالات زیرزمینی است که به شکل آبگیر های داغ در داخل صخره های نفوذ ناپذیر به وجود آمده است . این آبگیر ها یا مخازن آب ، میدان های هیدروترمال نامیده می شوند . چشمه های هیدروترمال به طور گسترده ولی غیر یکنواخت در سراسر کره ی زمین پراکنده هستند . درمناطقی که این چشمه ها وجود داشته باشند با هزینه ی کمتری می توان از انرژی زمین گرمایی حاصل از آن ها بهره برداری کرد . تا پیش از سال 1970 میلادی به دلیل استفاده سنتی از انرژی زمین گرمایی در بیشتر نقاط جهان مشکلات زیست محیطی فراوانی به وجود می آمد از جمله این مشکلات می توان به آزاد شدن مستقیم بخار (شامل گاز های کربن دی اکسید ، سولفید هیدروژن و سولفید جیوه) و همچنین جاری شدن آبهای گرم به داخل رودخانه ها اشاره کرد

نحوه تپش قلب انسان

 ↵

شاید پیش خودتان فکر کرده باشید که خون قرمز رنگ است ولی رگ ها که خون در آنها جریان دارد آبی هستند! شاید رگ ها واقعا آبی نباشند و به نظر آبی بیایند .

شاید هم خون بدن ما آبی است و وقتی از بدن خارج می شود قرمز رنگ است و دلیل این تغییر رنگ وجود و

عدم وجود اکسیژن است!

 

حتما می دانید که رگ هایی که زیر پوست قابل دیدن هستند سطحی و نازک هستند. این رگ ها چون به پوست بدن نزدیک هستند می توانند نور را جذب کنند.

جواب این سوال  بالا هم همین جذب نور است !

اگر دنبال دلیل حقیقی و جواب علمی این سوال می گردید خوب است بدانید که چربی زیر پوست فقط به رنگ آبی روشن اجازه می دهد به پوست بدن نفوذ کند.

به همین دلیل است که رنگ آبی بازتاب پیدا می کند و رگ های خونی به نظر آبی می رسند. خون نیز این رنگ را جذب می کند و بازتاب آن در رگ به این حقیقت کمک می کند که چشم انسان رگ را به رنگ آبی ببیند .

 جالب است بدانید که رنگ خون بدون اکسیژن از خونی که در رگ ها جریان دارد تیره تر است. اگر نگاهی دقیق تر به مچ دستتان بیندازید متوجه خواهید شد که تمام رگ ها به یک رنگ نیستند. قطر و ضخامت رگ ها با هم متفاوتند و در نتیجه نفوذ نور و بازتاب نور نیز در آنها متفاوت است.

علل افزايش گلبول هاي قرمز خون

گلبول های قرمز خون، اکسیژن را از ریه ها می گیرند و به تمام بافت های بدن می رسانند.
افزایش تعداد گلبول های قرمز خون به بیش از 5/72 میلیون گلبول قرمز در هر میکرولیتر خون در مردان و بیش از 5/03 میلیون در هر میکرولیتر خون در زنان را اریتروسیتوز می گویند. در کودکان، حداکثر تعداد طبیعی گلبول های قرمز خون بستگی به سن و جنس آن ها دارد.

علل :

افزایش تعداد گلبول های قرمز خون به طور کلی در شرایط زیر اتفاق می افتد:

1- برای جبران کمبود اکسیژن بدن در اثر عملکرد ضعیف قلب یا ریه ها، تولید گلبول های قرمز زیاد می شود.

2- برای جبران کمبود اکسیژن بدن در ارتفاعات بالا (مناطق مرتفع)، تولید گلبول های قرمز افزایش می یابد.

3- کلیه ها مقادیر زیادی از یک نوع پروتئین خاص به نام اریتروپویتین را آزاد می کنند که تولید گلبول های قرمز را افزایش می دهد.

4- مغز استخوان، تعداد زیادی گلبول قرمز می سازد.

5- ظرفیت حمل اکسیژن توسط گلبول های قرمز کاهش می یابد.

6- کاهش پلاسمای خون (بخش مایع خون) که اغلب در اثر کاهش آب و نمک بدن است، باعث افزایش گلبول های قرمز می شود.

20واقعیت گرانشی

سیب نیوتن که او را به فکر فرو برد و کارهای اینشتین که فیزیک را متحول کرد هر دو مفهومی را در دل خود نهان دارند و آن هم گرانش است. گرانشی که ضعیف‌ تر از آن‌ چیزی است که فکرش را می‌ کنید و عجیب‌ تر از آن‌ چیزی است که تصورش را می‌ کنید.

۱- آبی ون کنوبی٬ شخصیت فیلم جنگ‌ ستارگان در جایی گفت: «این نیرو ما را دربر می‌ گیرد و در ما نفوذ می‌کند؛ این نیرو کهکشان‌ را در کنار یکدیگر منسجم  نگه‌ می‌ دارد.» او احتمالاً داشت درباره‌ی گرانش صحبت می‌ کرد. ویژگی جذبی‌ گرانش٬ اساساً نه تنها سبب منسجم نگه‌ داشتن کهکشان می‌ شود بلکه  در ما نفوذ می‌کند٬ به‌طور فیزیکی در ما گسترش می‌ یابد و ما را روی زمین نگه‌ می‌ دارد.

۲- نیروی گرانش دوگانگی ندارد؛ یعنی فقط جذب می‌ کند٬ دفع نمی‌ کند.

۳- ناسا در تلاش است تا تراکتور پرتویی Tractor Beam بسازد تا با کمک آن بتواند اجرام را به‌ طور فیزیکی جابه‌ جا کند و نوعی نیروی جذبی برای غلبه بر گرانش ایجاد کند.

۴- مسافران قطارهای هوایی شهربازی‌ها و فضانوردان ایستگاه فضایی٬ ریزگرانش را تجربه می‌ کنند – که به اشتباه گرانش صفر گفته می‌ شود- زیرا آن‌ها با همان سرعت وسیله‌‌ حرکت می‌ کنند.

۵- اگر فردی که وزنش روی زمین حدود ۶۸ کیلوگرم است این امکان را داشت که روی سیاره‌ی مشتری بایستد٬ وزنش به ۱۶۰ کیلوگرم افزایش می‌ یافت. هرچقدر جرم یک سیاره‌ی بیشتر باشد گرانش‌اش هم بیشتر می‌ شود.

۶- برای این‌که بتوانید بر جاذبه‌ی گرانش غلبه کنید باید با سرعت ۱۱ کیلومتر بر ثانیه حرکت کنید. این سرعت همان سرعت فرار زمین است.

۷- از میان چهار نیروی اساسی٬ گرانش ضعیف‌ترین نیرو است. سه‌ تای دیگر عبارت‌اند: الکترومغناطیس٬‌ نیروی هسته‌ای ضعیف (مسئول واپاشی اتم) و نیروی هسته‌ای قوی که هسته‌ های اتم‌ها را کنار یکدیگر نگه‌ می‌ دارد.

۸- آهن‌ ربایی به‌اندازه‌ی یک سکه‌ی ۱۰ سنتی آن‌ قدر نیروی الکترومغناطیسی دارد که بر همه‌ ی نیروی گرانشی زمین غلبه کند و آن را به یخچال بچسباند.

۹- سیبی بر سر آیزاک نیوتن اصابت نکرد٬ اما سبب شد تا فکر کند که این نیرویی که باعث سقوط سیب می‌ شود ممکن است حرکت ماه به دور زمین را هم تحت تأثیر خود داشته باشد.

۱۰- این سیب در تفکر نیوتن به‌ گونه‌ای بود که وی را به سوی نگارش نخستین قانون مربع معکوس علم هدایت کرد:F = G * (mM)/r² . به عبارت دیگر اگر جسمی دو برابر دورتر شود نیروی جاذبه‌ی گرانش یک‌چهارم  برابر خواهد شد.

۱۱- همچنین قانون مربع معکوس گرانش بیان می‌کند که از نظر فنی٬ تأثیر جاذبه‌ی گرانش تا بی‌ نهایت ادامه دارد!

۱۲- لغت گرانش Gravity  از واژه‌ی لاتین gravis به معنی سنگین٬ ریشه گرفته است.

۱۳- گرانش٬ به هرچیزی بدون توجه به میزان جرم٬ با نرخ ثابتی شتاب وارد می‌ کند. اگر شما دو توپ یک‌اندازه اما با جرم‌های متفاوت از بام منزل‌تان به سمت پایین رها کنید٬ آن‌ها در یک زمان به زمین برخورد می‌کنند. هرچقدر جسمی سنگین‌تر باشد اینرسی بزرگ‌تری خواهد داشت که از سرعت بیشتری که ممکن است نسبت به جرم سبک‌ تر داشته باشد جلوگیری می‌ کند. 

۱۴- نخستین‌ بار٬ در نظریه‌ی نسبیت عام اینشتین از گرانش به عنوان خمیدگی فضا- زمان یاد شد که چارچوب فیزیکی عالم را شکل می‌ دهد.

۱۵- هر چیزی که جرم داشته باشد فضا-زمان پیرامون خود را خم می‌کند. در سال ۲۰۱۱ ٬ آزمایش فضاپیما B گرانش ناسا نشان داد که زمین فضای اطراف خود را می‌کشد مانند این می‌ماند کهتیله‌ای در حال چرخش در عسل باشد؛ دقیقاً همان چیزی که اینشتین پیش‌ بینی کرد.

۱۶- اجرام سنگین همان‌طور که فضای اطراف خود را خم می‌کنند گاهی اوقات می‌توانند نوری که از کنار آن‌ها در حال عبور است را از مسیرش منحرف کنند؛ شبیه به کاری که عدسی‌های شیشه‌ای انجام می‌ دهند. عدسی‌های گرانشی می‌توانند کهکشان‌ ها دوردست را بزرگ‌تر کنند یا با خمیده کردن نورشان اشکال غیرعادی از آن‌ها نمایان کنند.

۱۷-  مسئله‌ی اجسام سه‌گانه حدود ۳۰۰ سال است که فیزیک‌دانان را به‌چالش کشیده است. این مسئله به محاسبه‌ی همه‌ی الگوهایی می‌ پردازد که سه جسم در حالی که فقط از گرانش تأثیر می‌گیرند بتوانند به‌ دور یکدیگر بگردند. تا به امروز فقط ۱۶ الگو برای این مسئله مطرح شده است که از ۱۳تای آن‌ها در مارس امسال کشف شد.

۱۸-  هرچند آن سه نیروی اساسی دیگر به‌زیبایی با مکانیک کوانتوم تطابق دارند٬ گرانش به طور لجوجانه‌ی با آن مطابق نمی‌شود؛ اگر معادلات کوانتوم گرانش را وارد بازی خود کنند٬ دیگر صادق نخواهند بود. این‌که چگونه بتوان این دو مفهوم کاملاً دقیق اما متناقض عالم را با یکدیگر آشتی داد یکی از بزرگ‌ترین پرسش‌های فیزیک است.

۱۹- طبق گفته‌ی آمبر استور٬‌ فیزیکدان رصدخانه‌ی امواج گرانشی LIGO :  برای این‌که بهتر گرانش را درک کنیم٬  دانشمندان به‌دنبال امواج گرانشی یا لرزه‌هایی در فضا-زمان هستند که از چیزهایی مانند برخورد سیاه‌چاله‌ها و انفجار ستاره‌ها سرچشمه می‌ گیرند.

۲۰- اگرمحققان امواج گرانشی را آشکار کنند٬‌ می‌توانند با کمک آن‌ها کیهان را به‌ گونه‌ای بینند که هرگز پیش از این دیده نشده است.  استور می‌گوید: « هر زمانی که ما به روش جدید به عالم نگاه کردیم٬ درک‌مان از آن کاملاً دگرگون شده است .

بین رنگ لباس و دمای محیط چه رابطه ای وجود دارد؟

الف -  یک روز گرم در زیر آفتاب : لباس روشن ، زیرا انرژی تابشی کمتری جذب می کند و اینگونه خنک تر می شویم .

ب – یک روز گرم در زیر سایه یا هوای ابری : لباس تیره ،  زیرا گرمای بیشتری به روش تابش از بدن ما منتشر می شود و اینگونه خنک تر میشویم.

پ – یک روز سرد و آفتابی :  لباس تیره ، زیرا انرژی تابشی بیشتری جذب می کند ، ودر این صورت گرمتر می شویم .

ت – یک روز سرد و ابری :  لباس روشن ، زیرا انرژی تابشی کمتری از بدنمان تابش می کند و با حفظ گرما ، باعث می شود گرما ی کمتری ازدست بدهیم

فیلم خورشید گرفتگی

چرا حدید سوره 57 قرآن است؟ چرا سوره حدید 29 آیه دارد؟ چرا کلمه آهن (حدید) در آیه 25 سوره حدید آمده است؟

قبل از آغاز بحث چند اصطلاح شیمی را تعریف می کنیم:

عدد جرمی : به مجموع تعداد پروتون­ها و نوترون­های هر اتم گفته می­ شود.

ابزوتوپ :به اتم­هایی از یک عنصر که فقط جرم­های متفاوت دارند، گفته می­ شود.

یون : هر ذره­ ای که دارای بار الکتریکی مثبت یا منفی باشد.

سومین انرژی یونیزاسیون : مقدار انرژی لازم برای جدا کردن سومین الکترون از اتم است که معمولاً با واحد کیلو ژول بر مول بیان می­ شود.

آهن در قرآن :عنصر آهن در علوم تجربی با علامت اختصاری Fe نشان داده می­شود و دارای 26 پروتون و 26 الکترون است. البته تعدادی نوترون نیز دارد.

در عربی به آهن، « حدید » گفته می­ شود که به حروف ابجد معادل 26 است.

حدید ( به حروف ابجد ) ح : 8 د:4 ی :10 د:4 جمع آن ها 26

در عین حال، 26 عدد اتمی آهن است و بیانگر تعداد پروتون­های هسته­ ای اتم آهن است و تعداد الکترون­های موجود در اتم آهن. تعداد پروتون ها = 26 و تعداد الکترون ها = 26

هم چنین سوره­ حدید، سوره­ شماره 57 قرآن است و 57 عدد جرمی یکی از ایزوتوپ­های پایدار آهن است.

حال اگر 57 ( شماره سوره حدید و عدد جرمی آهن ) را از 26 ( حدید به حروف ابجد و عدد اتمی آهن ) کم کنیم به عدد 31 خواهیم رسید :31 =26-57

و 31 تعداد نوترون­ها در ایزوتوپ آهن با عدد جرمی 57 است.

کلمه­ ی آهن در آیه 25 از سوره 57 قرار دارد و تعداد کل آیه­ ها در سوره حدید برابر 29 است. اگر این دو را از هم کم کنیم ،4 =25-29

۱- عدد۴ تعداد ایزوتوپ­های پایدار آهن است. ۲- هم چنین عدد ۴، تعداد لایه­ های اصلی الکترونی در اتم آهن است.

انرژی یونیزاسیون آهن:برابر با ۲۹۵۷ کیلوژول بر مول است.

اگر 29 ( تعداد آیه­ های سوره حدید ) و 57 ( شماره سوره حدید ) را به دنبال هم بیاوریم، به سومین انرژی یونیزاسیون آهن ( ۲۹۵۷ کیلو ژول بر مول ) خواهیم رسید یعنی برای جدا کردن سومین الکترون آهن و رسیدن به یون پایدار آهن، مقدار 2957 کیلو ژول بر مول انرژی لازم است

پاورپوینت عظمت جهان خلقت

زمانی که امواج نور فرابنفش (UV) با مولکول های CFC (کلر فلوئورکربن = CFCl_٣) در لایه های بالایی اتمسفر با هم برخورد می کنند، پیوند کربن – کلر شکسته شده و یک اتم کلر تولید می شود. این اتم کلر آزاد با مولکول اوزون (O_٣) اتمسفر واکنش داده و آن را از هم جدا می کند؛ بنابراین لایه اوزون تخریب می شود.

 

از هم گسیختن مولکول اوزون در جو زمین باعث تشکیل یک مولکول معمولی اکسیژن  

(O_٢) و یک مولکول مونوکسید کلر (ClO) می شود. اتم اکسیژن آزاد باقی مانده از شکستن مولکول سه اتمی اوزون باعث تفکیک اتم های مولکول مونوکسید کلر می شود. اتم کلر آزاد شده از این تفکیک مولکولی باعث تکرار فرایند تخریب بیش تر مولکول های اوزون و شکستن پیوند بین اتم های اکسیژن این مولکول می شود. تنها یک مولکول CFC می تواند ١٠٠,٠٠٠ مولکول اوزون را به تنهایی نابود کند. 

(نکته: اشعه فرابنفش باعث شکسته شدن پیوند مولکول O_٢ به اتم های اکسیژن مجزا می شود).

از سال ۱۹۶۰ محققین تئوری حرکت صفحات زمین را مطرح کرده اند. در طی ۲۵ سال گذشته دانشمندان این تئوری را گسترش داده و آن را تئوری صفحات (plate tectonics) نامیده اند.

این تئوری می تواند توضیحات مناسبی را در ایجاد زلزله و آتشفشان بدهد. بدیهی است که حرکت صفحات زمین باعث جدا شدن قاره ها از هم و همچنین باعث ایجاد کوه ها و حرکت کوه ها می گردد. شواهد اثبات این تئوری آن است که سـنگـهای نواحی غربی اروپا و آفريقا با سنگهای نواحی شرقی آمريکا هم عمر و هم نوع می باشند. و عـناصری که در حفاری در نقطه هایی در غرب قاره آفریقا پيدا شـده، با مواد و عناصری که در نـقطه معادل آن در شرق قاره آمـريکا پيدا شده يکسان می باشد و نتيجه اين می شود که اين دو نـقـطـه زمـانی در يک جـا و کـنار هم بوده اند. با تصوير بـرداری نمـودن از اعـماق اقـيـانـوس اطـلـس يک خط سراسری در وسط اقيانوس کشف شـد که مـواد مـذاب درون زمين را بيرون می ريزد و اقيانوس را به دو قسمت تقسيم می کند و طرفـين خود را از هم دور می کند.

گالیم عنصری است فلزی با عدد اتمی ۳۱٬در گروه IIIA و دوره چهارم جدول تناوبی جای دارد.جرم اتمی آن ۶۹٫۷۲٬ظرفیت آن ۲و ۳ ٬دارای دو ایزتوپ پایدار است .

بوراکس یا بوره Na2B4O5(OH)4.8H2O گرد سفید رنگی است که مسگرها از آن برای سفید کردن ظروف مسی استفاده می نمودند. و در تهیه لعاب و شیشه های بسیار سخت بور سیلیکات که نام تجاری آن پیرکس می باشد، کاربرد دارد. از بوراکس به عنوان یک ضدعفونی کننده ملایم هم استفاده می شود.

بوراکس - سدیم بورات ̨̨̨ سدیم تترا بورات یا دی سدیم تترا بورات - ترکیب بورونی مهم بوریک اسید ̨ ترکیبی معدنی و یک نمک بوریک اسید است.

در سال  ۱۸۷۱ دیمتری ایثوانوویچ مندلیف (۱۹۰۷- ۱۸۳۴) دانشمند نابغه روسی طرح جدول تناوبی خود را مطرح نمود.جدول تناوبی مندلیف بر پایه ویژگی های شیمیایی و فیزیکی ۶۳ عنصر کشف شده تا آن زمان استوار بود. قبل از مندليف دانشمنداني چون دوبرنير، نيولندز و مي ير نيز سعي كرده بودند تا عنصرهاي كشف شده را به صورتي طبقه بندي نمايند كه از روي موقعيت آنها در جدول تناوبي بتوان خواص شان را پيشگويي نمود. اما دسته بندي مندليف به دليل ابتكاراتي كه مندليف در تهيه آن بكار برده بود بسيار موفق تر از ساير دسته بندي ها بود.

مندليف با بررسي عناصر مختلف متوجه شد كه يك نظام و الگوي مشخص در تكرار تناوبي خواص عناصر وجود دارد. اين نظام كه بر پايه آن گفته مي شد، هرگاه عنصرها را بر اساس افزايش جرم اتمي مرتب نماييم، خواص شيميايي و فيزيكي آن ها به طور تناوبي تكرار مي شود، اساس طبقه بندي مندليف گرديد.

 کار غده هيپوفيز چيست؟  

هيپوفيز، يکي از غده‌هاي موجود در بدن ما است که شبيه يک فندق مي باشد، اما همين غده کوچک فندقي، کارهاي مهم و حياتي زيادي را در بدن ما مديريت مي‌کند.  

هيپوفيز غده کوچکي است در زير مغز و درون حفره استخوان شب پره که 0/5 تا 1/5 گرم وزن دارد. از نظر جنيني داراي منشا دو گانه عصبي و سلول‌هاي پوششي است.

اين غده شامل دو قسمت است: بخش قدامي و بخش خلفي.

بخش قدامي

اين بخش ساختمان غده اي دارد.

بخش خلفي (پسين)

بخش پسين هيپوفيز، ساختمان غده‌اي ندارد، بلکه بخشي از دستگاه عصبي است و از اجتماع يک‌سري آکسون تشکيل شده است. اجسام سلولي اين آکسون‌ها در هيپوتالاموس مغز قرار دارند.

دو هورمون هيپوفيز پسين عبارتند از:

- هورمون آنتي ديورتيک (به معناي ضد ادرار يا کم‌کننده ادرار که موجب افزايش تراوايي نفرون‌هاي کليه نسبت به آب و افزايش بازجذب آب مي‌شود)

- هورمون اکسي توسين (به معناي تسهيل کننده زايمان به وسيله تحريک انقباض ماهيچه‌هاي رحم و تحريک ترشح شير از غده‌هاي شيري)

اين هورمون ها در جسم سلولي نورون‌هاي هيپوتالاموس ساخته مي‌شوند و سپس از راه آکسون‌ها به هيپوفيز پسين مي‌آيند و از آنجا به خون مي‌ريزند. پس در عمل، هيپوفيز پسين وظيفه‌اش ذخيره‌سازي و ترشح اين هورمون‌ها است و ساختن آنها در نورون‌هاي (سلول هاي عصبي) هيپوتالاموس صورت مي‌گيرد.

آيا هورمون رشد مي‌تواند مستقيما موجب رشد اسکلت و غضروف شود؟

در جواب بايد بگوييم خير. دانشمندان در سال 1957 آزمايشي انجام دادند. در کشت سلول‌هاي غضروفي در خارج بدن، پس از تزريق هورمون رشد، سلول‌هاي غضروفي در پاسخ به هورمون رشد، رشد نکردند. پس چرا اين هورمون در داخل بدن باعث رشد مي‌شود و در خارج بدن، اثر ندارد؟

دانشمندان اين‌طور فرض کردند که هورمون رشدباعث توليد ماده ديگري مي‌شود و آن ماده است که باعث رشد استخوان‌ها و غضروف مي‌شود. تحت تاثير هورمون رشد، يک فاکتور شبه انسولين به نام سوماتومدين C در سلول‌هاي کبدي ساخته مي‌شود که نقش اصلي را در رشد اسکلت بدن بازي مي‌کند.

این عضو مخروطی‌شکل به‌صورت کیسه‌ای عضلانی تقریباً در وسط فضای قفسه سینه کمی متمایل به جلو و طرف چپ قراردارد. و میان ریهٔ چپ و راست و متمایل به ریهٔ چپ می‌باشد و همین موجب شده‌است تا شکل و قرارگیری ریه‌ها با هم متفاوت باشد. از آن‌جا که قلب اندام بسیار حساسی و حیاتی است توسط قفسهٔ سینه (توراکس) محافظت می‌شود. ابعاد قلب در یک فرد بزرگسال حدود ۶x9x۱۲ سانتیمتر و وزن آن در آقایان حدود ۳۰۰ و در خانمها حدود ۲۵۰ گرم  می‌باشد. 

غواص فرمانبردار  

مواد لازم:

- یک عدد قطره چکان

- یک بطری پلاستیکی( می تواند بطری خالی شده نوشابه یا آب معدنی باشد).

روش کار:

بطری پلاستیکی را از آب پر می کنیم به صورتی که یک مقدار فضای خالی داشته باشد( آب از بطری لبریز نشود.). قطره چکان را از آبی که داخل بطری است پر می کنیم به طوری که هیچ هوایی داخل قطره چکان نباشد(قطره چکان را وارونه می کنیم و قسمت پلاستیکی آن را فشار می دهیم. به این صورت تمام حباب های داخل قطره چکان خارج می شود.)

سپس قطره چکان را درون بطری می اندازیم.می بینید که بر روی سطح آب شناور می ماند. همانطور که قطره چکان درون بطری شناور است درب بطری را ببندید.

با دستان خود از دو طرف، بطری را بگیرید و به آن فشار بیاورید. می بینید که قطره چکان به سمت پایین بطری حرکت می کند. اگر دستان خود را از روی بطری بردارید مشاهده می کنید قطره چکان به سمت بالا حرکت می کند. با هر بار فشار دادن بطری می بینید قطره چکان به سمت بالا و پایین حرکت می کند.

چه اتفاقی می افتد؟

چون درب بطری بسته است با فشار دادن بطری، به قطره چکان فشار وارد می شود، و چون هیچ هوایی درون قطره چکان نمانده است با این فشار، دیگر روی سطح آب نمی ماند و به سمت پایین بطری حرکت می کند. و وقتی فشار را با برداشتن دست از روی بطری کم می کنیم، فشار داخل بطری کم می شود و قطره چکان به سمت بالا حرکت می کند 

دستگاه تنفسی 

بدن موجودات زنده جهت تهیه اکسیژن برای متابولیسم سلولی و دفع دی‌اکسید کربن به دستگاه تنفس وابسته است. دستگاه گردش خون ابزار انتقال گاز بین بافتهای بدن و ششها است. به این ترتیب گردش خون و دستگاه تنفس به یکدیگر وابسته است.دستگاه تنفس با داشتن مجاری تنفسی و هوایی وظایف خود را با پالایش هوا انجام می‌دهد. دستگاه تنفس به دو ناحیه هوایی و تنفسی تقسیم شده است. ناحیه هوایی شامل حفره بینی ، حلق ، حنجره ، نای و سیستم نایژه‌هاست که هوا را از محیط پیرامون به قسمت تنفسی ششها می‌رساند.  

کلیه یکی از اندامهای مهم برای تنظیم اسمولاریته بدن مهره‌داران است و این کار را از طریق تشکیل ادرار انجام می‌دهد. تشکیل ادرار در کلیه به طریق موضعی و هورمونی کنترل و تنظیم می‌شود. دستگاه ادراری شامل کلیه و مجاری ادراری است که ادرار را به مثانه می‌رسانند و از طریق پیشابراه دفع می‌کنند. تنظیم اسمولاریته بدن در مهره‌داران عالی عمدتا بر عهده کلیه‌هاست. کلیه پستانداران در ثبات محیط درونی یعنی حجم مایعات و الکترولیتهای بدن نقش اساسی دارند. کلیه همچنین در تثبیت PH مایعات بدن اهمیت زیادی دارد.  

جالب تر از همه اینکه قارچ ها خویشاوندی نزدیک تری با جانوران دارند. در واقع سلول های جانوران و قارچ ها شباهت های غیر قابل انکاری با یکدیگر دارند که نشان می دهد نخستین نیاکان جانوران( که موجوداتی تک سلولی و آبزی بودند) از پسرعموهای نزدیک نیاکان قارچ ها بوده اند. و اما تأثیر رعد و برق بر رشد قارچ ها. این موضوع هر چند یک افسانه عامیانه است و ما همیشه گفته ایم باید به  افسانه های عامیانه با نگاهی منتقدانه نگاه کنیم؛ اما احتیاط در پذیرفتن این گونه افسانه ها همیشه به معنای اشتباه بودن نیست.

نورون یا سلول عصبی، واحد ساختمانی و عملی دستگاه عصبی است. دستگاه عصبی مرکزی دارای بیش از 100 بیلیون نورون می‌باشد. نورون مانند هر دستگاه دیگر در بدن، دارای هسته، سیتوپلاسم و غشا است. هر سلول عصبی، دارای یک بخش مرکزی و درشت به نام جسم سلولی(soma) و تعدادی زوائد سیتوپلاسمی است که شامل آکسون(axon) و دندریت(dendrite) می‌شود. 

  آنچه در نگاه اول در ساختمان نورون جلب توجه می‌کند، وجود تعداد زیادی انشعابات سیتوپلاسمی است که به صورت رشته‌هایی از جسم سلولی خارج شده‌اند؛ به طوری که حجم این رشته‌ها از حجم جسم سلولی بسیار زیادتر است. هر یک از این رشته‌ها یک تار عصبی نامیده می‌شود و اجتماع تعدادی تار عصبی که به وسیله غلافی پیوندی پوشیده شده‌اند، یک عصب را می‌سازد. نورون‌ها توانایی تکثیر ندارند و چنانچه یکی از آن‌ها از بین برود، جانشینی نخواهد داشت. 

آهنربا از دو بخش آهن و -ربا از فعل ربودن تشکیل شده. کاربرد واژه‌هایی مانند آهنربا و کهربادر فارسی پیشینه طولانی دارد.

برابر اروپایی آن: اولین شرح مغناطش به یونانیان قدیم باز می‌گردد که این اسم را به مغناطیس دادند. این اسم از مگنزیا که نام یک دهکدهٔ یونانی است، مشتق شده‌است. از لحاظ لغوی Magnet به معنی «سنگی از اکسید آهن» است. این سنگ حاوی مگنتیت (Fe₃O₄) بود و هنگام مالش آن به آهن، آن را آهنربا می‌کرد. نظریهٔ دیگر این است که این واژه از ریشهٔ واژهٔ فارسی «مگ» می‌باشد و این واژه magnet به همراه واژهٔ magic از ریشهٔ واژهٔ پارسی mag می‌باشند، که خود برگرفته از مغان ایران است.

چون  سلول قادر است همه اعمال یک موجود زنده را بطور کامل انجام دهد، بنابراین به عنوان واحد حیات محسوب می‌گردد. ولی از آنجا که همه بافتها و ارگانهای بدن از اجتماع سلولها تشکیل شده ، بطور مرسوم سلول را واحد ساختمان بدن نامیده‌اند. ماده حیاتی تشکیل دهنده سلول را پروتوپلاسم (Protoplasm) می‌نامند که عمده قسمت آن غیر از هسته سلول ، سیتوپلاسم ، محتویات هسته (Karyoplasm) می‌باشد. پروتوپلاسم بوسیله غشایی از محیط اطراف جدا شده است که آن را غشای سلولی یا cell membrane می‌نامند. پروتوپلاسم از آب ، الکترولیتها ، املاح و ماکرومولکولهای آلی مانند پروتئینها ، پلی ساکاریدها ، لیپیدها و اسیدهای نوکلئیک تشکیل شده است که محیط و بستر مناسبی را برای فعالیتهای سلول فراهم می‌کند.

ارگانلها organelles ، ساختمانهای تخصص یافته‌ای هستند که اعمال مختلفی را هدایت می‌کنند و در داخل سیتوپلاسم پراکنده‌اند. در گذشته ، سیتوپلاسم منهای ارگانلها را محلولی بی‌شکل محسوب می‌نمودند و آنرا سیتوزول (مایع سلولی Sytosole) می‌نامیدند. استفاده از تکنیکهای پیشرفته بیانگر آن است که سیتوپلاسم سلول حاوی شبکه بسیار ظریف و پیچیده‌ای از الیاف باریک microtrabecular می‌باشد که همراه اجزای محلول آن در مجموع ماتریکس سلولی (cytomatrix) نامیده می‌شود. ساختمان و عملکرد ارگانلهای سلولی عبارتند از:  

غشای سلولی  

غشای سلولی ساختمانی است به ضخامت 7 تا 10 نانومتر که محدوده سلول را معین کرده و به عنوان سدی انتخابی ، مبادله مواد بین سلول و محیط اطرافش را کنترل می‌کند. بنابراین اولین نشانه آسیب سلولی ، متورم شدن سلول می‌باشد که در اثر از بین رفتن قدرت انتخابی غشا و هجوم مواد به داخل سلول بوجود می‌آید. غشای ساختمانی است لیپوپروتئینی یعنی بطور عمده از لیپیدها و پروتئینها تشکیل شده ، با وجود این ، مقدار کمی کربوهیدراتها نیز در ساختمان آن شرکت دارد.  

دانلود پاورپوینت گردش مواد

دانلود پاورپوینتهای در مورد سلول

دانلو پاورپوینتهای ساختار سلولی

دانلود پاورپوینت دستگاه ایمنی

دانلود پاورپوینتهای دستگاه تنفس

دانلود پاورپوینت تنظیم محیط درونی ودفع مواد زاید